Verdwijnt de zee-egel?
Verdwijnt de zee-egel?
In de omgeving van de Caribisch Nederlandse eilanden liggen prachtige stranden met de mooist koraalriffen en vissen. Helaas is de afgelopen decennia de kwaliteit van dit ecosysteem erg achteruitgegaan.
Door een opeenstapeling van bedreigingen is de hoeveelheid driedimensionale structuur op het rif afgenomen. Herbivore sleutelsoorten, zoals de zee-egel, zijn verdwenen door een gebrek aan schuilplaatsen. Het gevolg hiervan is dat het rif overwoekerd wordt met algen, die nieuwe koraalaanwas bemoeilijken en zo voorkomen dat het rif zich herstelt; het ecosysteem zit vast in een neerwaartse spiraal.
Gelukkig zijn er een aantal lokale natuurbeheerorganisaties die het ecosysteem willen redden door middel van artificiële riffen. Artificiële riffen zijn objecten die in zee geplaatst worden waar rif zich op vestigt. Zij zorgen voor een directe toename van de driedimensionale structuur. Ze worden wereldwijd in toenemende mate gebruikt, maar de doeltreffendheid hangt in sterke mate af van hoe er rekening is gehouden met de lokale omstandigheden. Als de riffen goed functioneren kunnen belangrijke soorten herstellen en kan koraal zich weer vestigen. Op deze manier kunnen de riffen herstellen door middel van “building with nature”.
Nederlandse onderzoekers proberen een oplossing te vinden voor het afnemen van de zee-egel. De zee-egel eet de algen van het rif, wat ruimte biedt voor koraalaanwas. Zee-egels zijn dus van groot belang voor het voortbestaan van de koraalriffen. Via het “ARROSSTA project”, wat een initiatief is van Van Hall Larenstein Hogeschool, worden er panelen in zee geplaatst waar zee-egels op kunnen groeien om zo de zee-egelgroei te meten. Deze panelen worden ontworpen in samenwerking met ontwerpbureau Wortel Product Design.
Na afloop van dit project zal duidelijk zijn welk type artificieel rif het meest geschikt is voor de twee onderzoek locaties. Daarnaast wordt duidelijk wat het effect is van het gebruikte materiaal en het aanbrengen van extra schuilplaatsen op de functie van artificiële riffen. Door middel van speciale laserapparatuur, tevens ontwikkeld door ontwerpbureau Wortel Product Design, zullen de vissoorten gemeten worden. Tenslotte wordt inzicht gegeven in hoeverre artificiële riffen een bijdrage leveren aan het herstel van aangrenzende gebieden. Omdat het onderzoek uitgevoerd wordt op twee locaties, met contrasterende omstandigheden, zullen de resultaten van regionaal belang zijn om bestaande en toekomstige artificiële riffen optimaal te laten functioneren. Het is nu in spanning afwachten naar de resultaten, die ons hopelijk vertellen hoe de koraalriffen en de zee-egel kunnen voortbestaan!
